A non-crisis period is a pre-crisis period”
Άραγε αυτό το γνωρίζουν οι κρατικοί τουριστικοί φορείς της χώρας μας; Διότι η αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση καταστάσεων, όπως οι φυσικές καταστροφές, τα ατυχήματα, οι εγκληματικές ενέργειες, οι επιδημίες, οι πολιτικές διαταραχές κ.ά., όπως έχουμε βιώσει στο παρελθόν, κάθε άλλο παρά ικανοποιητική ήταν.
Μπορούμε να αναφερθούμε στις τρομοκρατικές ενέργειες, που από το 1985 με τον κατακλυσμό αρνητικής δημοσιότητας και των ταξιδιωτικών οδηγιών προκάλεσαν ραγδαία μείωση των αφίξεων, στο ναυάγιο του “Σάμινα”, στις πυρκαγιές, στην βύθιση του “Sea Diamond” και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, στον θάνατο παιδιών σε Ελληνικά ξενοδοχεία από αδυναμία των αρχών να ελέγξουν την σωστή λειτουργία τους, στην έντονη δημοσιότητα που έχουν λάβει τα ποτά “μπόμπα” που σερβίρονται στους ξένους τουρίστες και, βάσει δημοσιευμάτων, προκαλούν βίαιες συμπεριφορές, στην φημολογία για επικείμενο μεγάλο σεισμό, και τέλος στην πολύ πρόσφατη εγκληματική ενέργεια εις βάρος του Αυστραλού τουρίστα.
Κοινό στοιχείο σε αυτές τις περιπτώσεις ήταν η αδυναμία της ελληνικής ηγεσίας να συνεργαστεί με τα ξένα ΜΜΕ στο σωστό χρόνο και με τον ενδεδειγμένο τρόπο, ώστε να μειωθούν οι αρνητικές συνέπειες για τον τουρισμό· η έλλειψη αναλυτικών σχεδίων που θα προβλέπουν κάθε δυνατό σενάριο για την αντιμετώπιση μιας κρίσης· η μη ξεκάθαρη κατανομή ρόλων μεταξύ όσων εμπλέκονται στην κρίση και η έλλειψη εκπαίδευσής τους σε τεχνικές διαχείρισης της κρίσης. Με άλλα λόγια, η έλλειψη ενός μόνιμου μηχανισμού αντιμετώπισης κρίσεων.
Εξαγγελίες για τη σύσταση μόνιμης επιτροπής διαχείρισης κρίσεων είχαμε ακούσει στο παρελθόν, οι οποίες όμως δεν υλοποιήθηκαν. Το 2002 θυμάμαι ανακοίνωση του Υπουργείου Ανάπτυξης για σύσταση τέτοιας επιτροπής. Το 2005 πάλι από το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης είχε γίνει αναγγελία για σύσταση επιτροπής καθώς και τοπικών επιτροπών στις τουριστικές περιοχές της χώρας. Και στις 31 Ιουλίου ανακοινώθηκε σύσκεψη για θεσμοθέτηση, πλέον, Επιτροπής Διαχείρισης Κρίσεων.
Ένα είναι σίγουρο. Κρίσεις πάντα θα υπάρχουν και ο τουρισμός είναι ένας κλάδος ιδιαίτερα ευαίσθητος σε αυτές. Σε περιπτώσεις κρίσεων – μια κατάσταση που χαρακτηρίζεται από αιφνιδιασμό, υψηλό κίνδυνο για τις σοβαρές αξίες και μικρό χρόνο αντίδρασης – ο κλάδος μας δεν μπορεί να στηρίζεται πλέον αποκλειστικά στο ένστικτο, στα ηγετικά προσόντα και στις εμπειρίες της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας.
Είναι επιτακτική η ανάγκη να υπάρξει μια διαδικασία πρόληψης, περιορισμού ή/και επίλυσης – εκτόνωσης κρίσεων. Δεν νοείται το 2008 κάθε υπηρεσία, οργανισμός ή οικονομική μονάδα να μην έχει ένα αποτελεσματικό μνημόνιο διαχείρισης κρίσεων, το οποίο θα προκαθορίζει συγκεκριμένες μεθοδικές διαδικασίες, ενέργειες και δράσεις για την επίλυση του προβλήματος και την έξοδο από την κρίση. Εάν γίνει έγκαιρα αντιληπτός ο κίνδυνος που μπορεί να προκαλέσει κρίση, αυτό μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε ευκαιρία θετικής δημοσιότητας.
“Χρειάζεσαι 20 χρόνια να κτίσεις τη φήμη σου και 5 λεπτά για να τη γκρεμίσεις”.