A note by the publisher
Στη δίνη που δημιουργήθηκε από τα υπέρογκα ποσά που βρέθηκε να οφείλει ο ΕΟΤ προς τους πάντες και λόγω της εν γένει άσχημης οικονομικής κατάστασης της χώρας, που επιβάλλει περικοπές, λογικό ήταν να παρασυρθούν και τα γραφεία του ΕΟΤ του εξωτερικού.
Το κόστος διαχείρισης αυτών είναι μεγάλο ενώ παράλληλα δεν έχει θεσμοθετηθεί τρόπος καταγραφής της αποδοτικότητάς τους. Η αποτελεσματικότητά τους ως κέντρα προώθησης και πληροφόρησης, ως σημεία πώλησης του ελληνικού τουριστικού προϊόντος, δεν ήταν η αναμενόμενη, είτε διότι δεν υπήρξε η ανάλογη στήριξη από το υπουργείο, είτε γιατί τελικά δεν γινόταν ποιοτική δουλειά στα κατά τόπους γραφεία.
Η κυβέρνηση έρχεται απλά να βάλει φρένο σε έξοδα, την αποτελεσματικότητα των οποίων δεν μπορεί να ελέγξει. Με απλά λόγια: πονάει κεφάλι, κόβω κεφάλι. Καμία συζήτηση για εναλλακτικούς τρόπους θεραπείας.
Οι επιπτώσεις τέτοιων κινήσεων στην εικόνα της χώρας στο εξωτερικό, σε μια χρονική περίοδο κατά την οποία η αρνητική δημοσιότητα λόγω της δημοσιονομικής κατάστασης της χώρας και των υπέρογκων οφειλών είναι σε πλήρη έξαρση και ο ανταγωνισμός εντείνεται με νέους προορισμούς να διεκδικούν δυναμικά σημαντικά μερίδια της αγοράς, θα φανούν σύντομα και θα είναι σίγουρα οδυνηρές.
Αλλά οι σπασμωδικές κινήσεις και η έλλειψη σταθερότητας σε επίπεδο τουριστικής
πολιτικής αποτελούν τον κανόνα και όχι την εξαίρεση εδώ και πολλά χρόνια.
Ο τουρισμός, ως διοικητική δομή, στη σχεδόν 100ετή πορεία του, έχει υπάρξει αυτόνομος αλλά και κάτω από την ομπρέλα υπουργείων. Σήμερα διανύει την 22η δομική αλλαγή του με τη συνένωση των Υπουργείων Τουρισμού και Πολιτισμού, ενώ τα τελευταία 18 χρόνια έχουν τοποθετηθεί 44 πρόσωπα σε υψηλόβαθμες διοικητικές θέσεις με τη διάθεση ο κάθε ένας να χαράξει την δική του τουριστική πολιτική. Τα επτά λογότυπα και 12 συνθήματα που έχουν υιοθετηθεί ως ταυτότητα της χώρας μας την τελευταία εικοσαετία αναδεικνύουν την έλλειψη σταθερής τουριστικής πολιτικής. Και φυσικά όλες αυτές οι αλλαγές επέρχονται κατόπιν μελετών οι οποίες έχουν κοστίσει πολλά εκατομμύρια ευρώ στον Ελληνικό λαό.
Στην πορεία αυτή του Ελληνικού τουρισμού, ο ΕΟΤ έκανε επίσημα την εμφάνισή του το 1950. Τα τελευταία χρόνια λειτουργεί ως εκτελεστικός βραχίονας του εκάστοτε υπουργείου (παλαιά Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, τώρα Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού) με σκοπό την προώθηση και υλοποίηση της τουριστικής πολιτικής. Κάποιες από τις αρμοδιότητές του μεταφέρθηκαν στο παρελθόν στην περιφέρεια, για να επιστρέψουν λίγο αργότερα και πάλι κεντρικά.
Αν και είναι υπεύθυνος για την αδειοδότηση, τον έλεγχο και την πιστοποίηση των
τουριστικών επιχειρήσεων, χρειάζεται ένα τηλεφώνημα στον προϊστάμενο του αρμόδιου τμήματος για να διαπιστώσει κανείς ότι και οι ίδιοι δεν είναι σίγουροι αν, για παράδειγμα, τα παραδοσιακά καταλύματα κατατάσσονται ακόμα σε τάξεις και όχι σε αστέρια, ή αν η διαδικασία κατάταξης των καταλυμάτων σε αστέρια έχει αρχίσει ή όχι, ή αν έχει θεσμοθετηθεί η αδειοδότηση των boutique καταλυμάτων και των αγροτουριστικών μονάδων. Σε παραπέμπουν σε άλλο τμήμα, αυτό των Μελετών και Επενδύσεων. Για το ΜΗΤΕ (μητρώο τουριστικών επιχειρήσεων) και την ενοποίηση όλων των δεδομένων ηλεκτρονικά, δεν τολμάς ούτε να ρωτήσεις.
Όσον αφορά στο διαδίκτυο, το οποίο εξελίσσεται ως η πρωταρχική πηγή πληροφοριών για τους ταξιδιώτες, το επίσημο site του Ελληνικού Τουρισμού είναι σαφέστατα υποδεέστερο των αντίστοιχων ανταγωνιστικών χωρών, παρόλο που η κατασκευή του κόστισε το υπέρογκο ποσό των 2,5 εκ. Ευρώ.
Ο ΕΟΤ θα πρέπει να συντονίζει, να ρυθμίζει και να προωθεί το Ελληνικό τουριστικό προϊόν. Θα πρέπει να ορίζει το υπόβαθρο πάνω στο οποίο θα γίνονται οι αδειοδοτήσεις, ο έλεγχος και η πιστοποίηση των τουριστικών επιχειρήσεων. Θα πρέπει να διαθέτει την πληρέστερη βάση δεδομένων τόσο για τις τουριστικές επιχειρήσεις όσο και για το σύνολο του Ελληνικού τουριστικού προϊόντος, παρέχοντας την καλύτερη δυνατή πληροφόρηση στην επαγγελματική τουριστική κοινότητα.
Παράλληλα, θα πρέπει να μπορεί να προσαρμόζεται στις αλλαγές που επιβάλλει ο χρόνος και στις νέες ανάγκες που αναδεικνύονται. Θα πρέπει να εκπονεί μελέτες, να εποπτεύει έργα και να μπορεί να προσαρμόζεται σε διαφορετικούς ρόλους ανάλογα με τις ανάγκες της κάθε περιοχής. Θα πρέπει, ως σωστός “επιχειρηματίας” να έχει υπό τον έλεγχό του και να συντονίζει τις ενέργειες όλων των γραφείων του. Να βοηθάει στην ανάπτυξη, το marketing, τη διοίκηση και την καινοτομία.
Βασικότερο όλων, και αυτό που τελικά απαιτεί τα μεγαλύτερα κονδύλια, είναι ο ρόλος του ΕΟΤ ως οργανισμός προώθησης του Ελληνικού Τουρισμού, μέσω έντυπων και ηλεκτρονικών μέσων, μέσω εκθέσεων και εκδηλώσεων, μέσω δημοσίων σχέσεων και FAM trips. Θα πρέπει, εκτός των παραδοσιακών τρόπων προώθησης, να δραστηριοποιηθεί και σε νέες μορφές όπως direct marketing, trade marketing, χρησιμοποιώντας μοντέρνα συστήματα διαχείρισης όπως CRMs. Φυσικά με τα χρήματα που έχουν ξοδευτεί μέχρι σήμερα σε ανάπτυξη εφαρμογών, κάποιος θα φανταζόταν ότι αυτές οι νέες τεχνολογίες θα ήταν μέρος των παραδοτέων…
Ένα σύστημα το οποίο για χρόνια λειτουργεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο, για να αλλάξει χρειάζεται πρωτίστως ισχυρή ηγεσία με γνώση του αντικειμένου και αποδεδειγμένη εμπειρία στην τουριστική κοινότητα. Παράλληλα χρειάζεται αναδιοργάνωση έτσι ώστε να αναδειχθούν ικανά στελέχη που θα αναλάβουν τη λειτουργία του.
Αναρωτιέμαι, θα μπορέσει κάποτε ο ΕΟΤ να γίνει ο “συνέταιρος” που θα θέλαμε όλοι να έχουμε στην καθημερινή μας δουλειά; Θα μπορέσει να δημιουργήσει μια διαφοροποιημένη και ισχυρή εμπορική ταυτότητα για την Ελλάδα χωρίς να αφήνει το όνομα της χώρας μας να διασύρεται διαρκώς.