Τα πολύπλοκα συστήματα τείνουν να παράγουν πολύπλοκες αντιδράσεις, όχι λύσεις.
Το πρόσφατο υπό κατάθεση σχέδιο νόμου του Υπουργείου Τουρισμού, το οποίο βγήκε σε διαβούλευση στα μέσα Ιανουαρίου, επιδιώκει, μεταξύ άλλων, στο άρθρο 14, να υπεραπλουστεύσει τις διαδικασίες που απαιτούνται για τη χορήγηση ειδικού σήματος λειτουργίας των τουριστικών επαύλεων. Η εν λόγω προσθήκη, η οποία εισάγει την έννοια της αστικής μίσθωσης στα καταλύματα αυτά, δέχθηκε την κατακραυγή του κλάδου κατά τη διάρκεια της διαβούλευσης. Το βασικό επιχείρημα είχε να κάνει με θέματα αθέμιτου ανταγωνισμού απέναντι στις μικρές μονάδες/ ενοικιαζόμενα.
Γνωρίζοντας ότι η συγκεκριμένη αγορά έχει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης στην Ελλάδα, μπήκαμε στον κόπο να μάθουμε τη διαδικασία που ισχύει σήμερα για την έκδοση του ειδικού σήματος λειτουργίας των τουριστικών επαύλεων.
«Ως τουριστική έπαυλη μπορεί να νοηθεί η όποια μονοκατοικία άνω των 100 τ.μ. η οποία να μπορεί να κοιμίζει ως 10 άτομα και είναι πολυτελούς κατασκευής».
Ξεκινήσαμε, αρχικά, την έρευνά μας επικοινωνώντας με τα γραφεία του ΕΟΤ, τα οποία μας παρέπεμψαν στην αρμόδια ΠΥΤ, που υπάγεται το κατάλυμα. Καλέσαμε την αρμόδια ΠΥΤ, οι υπεύθυνοι της οποίας μας παρέπεμψαν στην ιστοσελίδα τους, χωρίς πολλές εξηγήσεις. Εκεί, λοιπόν, βρήκαμε αρχικά το ΦΕΚ 557/Β του 1987 σκαναρισμένο και ιδιαίτερα δυσανάγνωστο. Στις 184 σελίδες του, μερικές χειρόγραφες, επικεντρωθήκαμε στο σημείο που γίνεται αναφορά στις τουριστικές επαύλεις. Διαβάζοντας τις παραγράφους δεν μπορείς παρά να γελάσεις με διάφορους περιορισμούς (δεν είναι λίγοι) σε επίπεδο υλικών, κινητών μονάδων (π.χ. έπιπλα), κ.α. που παραπέμπουν σε άλλες εποχές.
Συνεχίσαμε την πλοήγηση στην ιστοσελίδα της ΠΥΤ αναζητώντας πληροφορίες για τη διαδικασία και τα δικαιολογητικά. Βρήκαμε πλήρη λίστα με τα δικαιολογητικά για τον έλεγχο καταλληλότητας οικοπέδου και αρχιτεκτονικών σχεδίων. 15 στο σύνολο, μεταξύ των οποίων τοπογραφικά σε δύο αντίτυπα, που συνοδεύονται από βεβαίωση του δημάρχου ή του αρμοδίου πολεοδομικού γραφείου για το χαρακτηρισμό, το πλάτος και την κατάσταση βατότητας του δρόμου προσπέλασης, τεχνική έκθεση σε 2 αντίτυπα για τη θέση του οικοπέδου, έκταση και πολλά άλλα. Αναρωτηθήκαμε, αφού αυτά υπάρχουν ήδη στην αρμόδια πολεοδομία κατατεθειμένα κατά την ανέγερση του κτίσματος, γιατί απαιτείται εκ νέου προσκόμιση;
Συνεχίσαμε να διαβάζουμε τις παρακάτω λίστες , λίγο πελαγωμένοι και πλέον με πλήρη επίγνωση ότι απαιτείται παρέμβαση μηχανικού για τη συγκέντρωσή τους. Ανάμεσα στα δικαιολογητικά συγκαταλέγεται και βεβαίωση καλής λειτουργίας αποχετευτικού συστήματος από τον οικείο Ο.Τ.Α., πιστοποιητικό πυρασφάλειας για το σύνολο της εγκατάστασης από την οικεία Πυροσβεστική Υπηρεσία κ.α.
Κάπου εκεί αρχίσαμε να αμφισβητούμε τη δυνατότητά μας να βγάλουμε άκρη.
Ανατρέξαμε ξανά στο διαδίκτυο αναζητώντας περισσότερες πληροφορίες κι από άλλες πηγές. Βρίσκουμε το ΦΕΚ 27Β/20.1.2011, με τον τίτλο «απλούστευση της διαδικασίας χορήγησης ειδικού σήματος λειτουργίας σε τουριστικά καταλύματα – ένταξη της διαδικασίας στα ενιαία κέντρα εξυπηρέτησης (Ε.Κ.Ε)». Η απόφαση αυτή, συνοπτικά, λαμβάνοντας υπόψη άλλα 30 άρθρα και μνημονεύοντας αντίστοιχους νόμους, περιορίζει τα δικαιολογητικά σε πέντε και δίνει τη δυνατότητα η κατάθεση των δικαιολογητικών να γίνει στα ΚΕΠ. Πηγαίνουμε λοιπόν στα ΚΕΠ να επιβεβαιώσουμε αυτή τη διαδικασία. Αντιλαμβανόμαστε ότι κανένας, ακόμα και ο προϊστάμενος, δεν γνωρίζει περί των διαδικασιών. Επιπλέον, αμφισβητεί την εγκυρότητα του εν λόγω νόμου και μας παραπέμπει στα γραφεία της Γενικής Γραμματείας Τουρισμού, Αμαλίας 12, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για τα νομοθετήματα. Μιλώντας με την αρμόδια για τις τουριστικές επαύλεις, μας επιβεβαίωσε ότι ο νόμος του 2011 δεν είναι σε ισχύ και μας παρέπεμψε στο νόμο 4070 (ΦΕΚ Α’ 82/10-04-2012), άρθρο 150. Παράλληλα, επισήμανε την ανάγκη προσκόμισης και των 15 δικαιολογητικών περί καταλληλότητας του οικοπέδου και των αρχιτεκτονικών σχεδίων, παρόλο που δεν υπάρχει ξεκάθαρη αναφορά στο νέο αυτό νόμο.
Ακολούθησαν τηλεφωνήματα στην πυροσβεστική, ξανά στην ΠΥΤ, και εντελώς τυχαία όλοι έλειπαν, οι μεν για σεμινάριο, οι δε για αυτοψία.
Πελαγώσαμε και πεισθήκαμε πως ο μόνος τρόπος επιβεβαίωσης της διαδικασίας είναι η ίδια η υλοποίηση ή η ανάθεση της διαδικασίας σε εξωτερικούς συνεργάτες.
Για μια αγορά, αυτή των τουριστικών επαύλεων, που αναπτύσσεται γρήγορα, με έντονη ζήτηση και προσφορά, και η οποία σήμερα λειτουργεί στη συντριπτική της πλειοψηφία χωρίς να δηλώνεται, και κατά κύριο λόγο δεν αποτελεί κύρια τουριστική δραστηριότητα για αυτόν που κατέχει το ακίνητο, είναι σημαντικό να βρεθεί άμεσα κάποια λύση.
Το ερώτημα δεν είναι εάν πρέπει να αφήσουμε τη συγκεκριμένη αγορά να αναπτυχθεί αλλά πώς θα το κάνουμε. Η διαδικασία, το Υπουργείο να προτείνει μια υπεραπλούστευση, ο κλάδος να αντιδρά και στο τέλος να μην αλλάζει τίποτα, δεν έχει κανένα νόημα. Απειλή δεν είναι η ανάπτυξη της συγκεκριμένης αγοράς, αλλά η έλλειψη οράματος, σχεδίου, στρατηγικής και συνεννόησης. Απειλή είναι η γραφειοκρατία και η διαφθορά. Απειλή είναι η αδυναμία του κράτους να θέσει σωστούς κανόνες και να επιβάλει την τήρησή τους.
Η πολυπλοκότητα, η γραφειοκρατία και η διαφθορά συντηρούν και προστατεύουν το «σύστημα» που δεν αφήνει την Ελλάδα να πάει μπροστά.