Η εικόνα της Ελλάδας
Η οικονομική κρίση, η κρίση εμπιστοσύνης, η κοινωνική αναταραχή και η αδυναμία του πολιτικού συστήματος να αντιμετωπίσει το έλλειμμα αξιοπιστίας της Ελλάδας, έχουν πλήξει σημαντικά την εικόνα της χώρας.
Πολλές προσπάθειες και συζητήσεις είναι σε εξέλιξη για τη «διόρθωση» αυτής της δυσάρεστης εξέλιξης και την αντιμετώπιση των συνεπειών στο βασικό πυλώνα της Ελληνικής οικονομίας, τον τουρισμό.
Πρωτοβουλίες, κυρίως ιδιωτικές, με διαφορετική προσέγγιση η καθεμία, όπως το Up Greek Tourism, το Repo[we]r Greece, το Give Greece A Chance κ.α., κατακλύζουν το διαδίκτυο. Αρκετές εταιρίες επικοινωνίας και πολλοί brand specialists εκφέρουν άποψη για το brand «Ελλάδα». Επιπλέον, η εταιρία Marketing Greece AE, μια πρωτοβουλία του ΣΕΤΕ, είναι ένα βήμα πριν τη νομοθέτησή της.
Παρατηρητές, λοιπόν, όλων αυτών των εξελίξεων, κι έχοντας δει στο παρελθόν τις πολυδάπανες προσπάθειες των Υπουργείων σε εκστρατείες διαφημιστικού και επικοινωνιακού χαρακτήρα με αμφισβητήσιμα αποτελέσματα, αναρωτηθήκαμε αν οι χώρες κρίνονται από αυτά που λένε οι ίδιες για τον εαυτό τους ή από αυτά που πραγματικά είναι, παράγουν και κάνουν;
Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, ζητήσαμε από τον Μιχαήλ Τουπάι, Senior Brand Strategist της YALOS Branding Intelligence™, να καταθέσει τη δική του άποψη.
«Ελλάδα δεν είναι οι όμορφες παραλίες, τα αρχαία και ο ήλιος. Η Ελλάδα είναι αυτό που συμβαίνει εδώ και τώρα. Αυτό που συμβαίνει σήμερα, όχι χτες, όχι αύριο, μετά τη νέα διαφημιστική καμπάνια.
Η δουλειά μου, εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, είναι το Branding. Όπως λέω και στους πελάτες μου, το ότι φτιάξαμε μια μοντέρνα εταιρική ταυτότητα ή ένα λειτουργικό και αισθητικά άρτιο ιστοχώρο, δεν σημαίνει ότι γίναμε και brand. Είμαι ένας brander, ένας άνθρωπος που φτιάχνει και διαχειρίζεται μάρκες και σας λέω ότι τα επιτυχημένα brands έχουν ένα κοινό κύριο συστατικό, την ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑ.
Αν δεν είσαι αυθεντικός, δεν είσαι brand, αλλά εμπόρευμα (commodity).
Ως εμπόρευμα, η αξία σου προσδιορίζεται από τους άλλους, τελεία και παύλα. Όσο η Ελλάδα θα βρίσκεται στα χέρια συμβουλίων και επιτροπών που προσπαθούν να την κάνουν αρεστή στο τάδε ή δείνα κοινό, τόσο θα χάνει την αυθεντικότητά της, την ουσία της και άρα, παρόλο που βραχυχρόνια μπορεί να υπάρχει βελτίωση κάποιων δεικτών τουρισμού, στην πραγματικότητα η εμπορευματοποίηση (brand commoditization) της πραγματικής αξίας της Ελλάδας καλά θα κρατεί. Η ουσία της θα παραμένει κρυμμένη.
Σ’ αυτό δεν έχουμε τα πρωτεία. Από τότε που ανακαλύφθηκε ο όρος του Place Branding/Marketing, ή όπως αλλιώς θέλει να το ονομάζει ο καθένας, πολλές χώρες, αντί να επικεντρωθούν στην αυθεντικότητά τους, έχουν αντιθέτως επιλέξει τον αδιέξοδο δρόμο της εμπορευματοποίησης της αυθεντικότητάς τους.
Όλα τα: “ν’ αλλάξουμε την εικόνα της Ελλάδας”, “να κάνουμε re-branding”, “να επικοινωνήσουμε το brand Ελλάδα”, “να δώσουμε στην Ελλάδα μία ευκαιρία”, προτείνω να τα βάλουμε προς στιγμήν στην άκρη. Ας είμαστε ειλικρινείς: κανείς από εμάς δε θέλει πραγματικά να αλλάξει. Το -καλά κρυμμένο- μυστικό όλων μας είναι πως πιστεύουμε ότι με επικοινωνιακά τεχνάσματα και συμπεριφορές θ’ αλλάξουμε τους άλλους. Ή επί του προκειμένου, θα αλλάξουμε τις αντιλήψεις των άλλων για την Ελλάδα. Αυτό είναι που προσπαθούν να κάνουν χρόνια τώρα όλες οι επικοινωνιακές καμπάνιες. Προσπαθούν να πουν “Ξέρεις, η Ελλάδα δεν είναι αυτό που βλέπεις, αισθάνεσαι, βιώνεις. Η Ελλάδα είναι αυτό που σου λέω εγώ”.
Το βίωμα, όμως, είναι ισχυρότερο και η Ελλάδα παραμένει αυτό που τελικά και ΕΙΝΑΙ. Όσο δεν την αντικρίζουμε με ειλικρίνεια, δεν την αγκαλιάζουμε με αγάπη, όσο δεν τη σεβόμαστε για αυτό που είναι, τόσο θα την αντιλαμβανόμαστε ως εμπόρευμα και θα επιτρέπουμε στον καθένα να καθορίζει την αξία της, και μαζί και τη δική μας.
Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, με ένα βαθιά κρυμμένο πολύτιμο αγαθό. Μπορεί να μη γεμίζει τις τσέπες μας, αλλά σίγουρα μπορεί να φωτίζει το δρόμο μας. Αυτό είναι η αυθεντικότητα. Η δυνατότητα που μας δίνει ο τόπος μας, να βιώσουμε και να συνειδητοποιήσουμε με ειλικρίνεια ποιοι είμαστε σήμερα και έτσι να έχουμε τη δυνατότητα, εφόσον πράγματι το επιθυμούμε, να γίνουμε αυτό που πραγματικά θέλουμε να είμαστε. Αυτή είναι και η πραγματική διαδικασία του Branding. Εκεί θα ανακαλύψουμε και την κρυμμένη η ουσία του ΒRAND GREECE.
Πρέπει να αναζητήσουμε την αυθεντικότητα της σημερινής Ελλάδας. Ποια είναι η Ελλάδα σήμερα; Τι σημαίνει Ελλάδα σήμερα; Όχι εγωκεντρικά, αλλά με βάση την πραγματικότητα και το βίωμα. Σ’ αυτό μπορούμε να χτίσουμε μακροχρόνια.
Αυθεντικότητα, λοιπόν, και όλα τα άλλα θα γίνουν από μόνα τους.»
Μιχαήλ Τουπάι
Senior Brand Strategist / YALOS Branding Intelligence™
Executive Member of The Pan European Brand Design Association
Member of the red dot award communications jury